افغان‌ناو خبري شبکه

اوچا خبرداری ورکړی چې په وروستیو میاشتو کې د افغان ښځو پر وړاندې ننګونې ډېرې شوي دي طالبانو پر ښځو سخت بندیزونه وضع کړي، له زده کړو د منع تر څنګ یې پر ښځو کاري محدودیتونه هم زیات کړي چې له امله یې ښځې له سختو ستونزو او ننګونو سره لاس او ګرېوان کړي دي. تازه، په افغانستان کې د ملګرو ملتونو د بشري چارو د همغږۍ دفتر (اوچا) وايي چې په نادولتي بنسټونو کې د ښځو د فعالیتونو پر وړاندې ننګونې ډېرې شوې دي . نوموړي دفتر سه‌شنبه د مرغومې پر ۱۱ مه په یوې نوې سروې کې ویلي چې ډېری ښځې اوس له دفتر او یا هم په ساحه کې د کار کار کولو اجازه نه لري . له ښځو د وړتیا اخیستل د دغه دفتر د سروې پر بنسټ، د کال په لومړیو کې ښځو کولای شول چې د خدماتو مرکزونو ته سفر وکړي، خو اوس دا وړتیا له هغوی څخه اخیستل شوې ده . همداراز اوچا ویلي چې د روغتيايي بنسټونو پهفعاليت کې ډېر بدلون نه دى راغلى . په سروې کې راغلي چې په سپټمبر کې هغو ښځو چې کولای یې شول د مرستو رسولو لپاره سفر وکړي، ۶۴ سلنه وه، خو اوس دا ۵۲ سلنې ته راټیټه شوې ده . اوچا د طالبانو د امربالمعروف او نهی عن المنکر قانون یوه ننګونه بللې او ټینګار یې کړی چې ی...

۲۰۲۴ کال د اقلیمي بدلون له امله په تاریخ کې تر ټولو ګرم کال بلل شوی دی ملګري ملتونو ویلي چې نړۍ له وژونکی تودوخې لسیزې تېرېږي. په نړۍ کې صنعتي هېوادونه اقلیم ته تر ټولو ډېر زیان رسوي ځکه دوی غاز تولیدوي او په مخنیوي کې یې پاتې راغلي دي. د ملګرو ملتونو سرمنشي انتونیو ګوترېش اعلان وکړ، چې نړۍ د "وژونکې تودوخې لسیزې" څخه تېریږي او دا په ۲۰۲۴ کې به د ۱۰ کلونو د تودوخې ریکارډ پای ته ورسېږي . د اقلیم د سقوط خبرداری دې مسلې ته په اشارې سره، ګوترېش د اقلیم د سقوط په اړه خبرداری ورکړ . د دوشنبې په ورځ د نوي کال په پیغام کې ګوترېش وویل، چې د نړۍ په تاریخ کې په تېره لسیزه کې تر ټولو ګرم ۱۰ کلونه ثبت شوي، چې ۲۰۲۴ کال هم په کې شامل دی . د ملګرو ملتونو سرمنشي دې مسلې ته د "اقلیم سقوط" نوم ورکړ او ویې ویل: "موږ باید د ویجاړۍ له دې لارې ووځو او د ضایع کولو لپاره هېڅ وخت نه لرو ." هغه وویل، چې په ۲۰۲۵ کال کې هېوادونه باید د پام وړ د شنو خونو ګازونو اخراج په کمولو او د نوې کېدونکي انرژۍ پراساس راتلونکي ته د لېږد ملاتړ کولو سره نړۍ خوندي کړي . د هوا د تودوخې رسمي احصاي...

درې کاروانونه چې د اماراتو پر بېلابېلو بشري مرستو بار وو، له   رفح پوله تېرې او په دې اونۍ کې غزې ته داخلې شوې . د متحده عربي اماراتو د هڅو په ترڅ کې چې په غزه کې د د روان بحران په کنټرول او فلسطینیانو سره د مرستو په خاطر کېږي، دغه مرستې د "عملیات شوالیه شریف ۳" لاندې ترسره کېږي . دغه درې کاروانونه ۲۸ لارۍ موټر کېدل چې له ۴۴۵ ټنو څخه ډېره بشري مرسته يې لېږدوله، چې مرستندويه مواد لکه اوړه، خوراکي توکي، ژمني جامې او نور اړين مواد پکې شامل وو. دا په غزه کې د عملیات شوالیه شریف ۳ لاندې د لېږل شویو مرستندویه کاروانونو ټول شمېر ۱۴۷ ته رسوي، چې ۲،۲۴۵ لارۍ پکې شاملې دي. ددې بشردوستانه نوښت، عملیات شوالیه شریف ۳ ، له لارې متحده عربي امارات د غزې په بحران کې د پیل څخه د مرستې ورکولو خپل رول پر ځای کړی دی او خپلې مرستې په منظمه توګه رسوي. دا نوښت د فلسطیني خلکو د ملاتړ، د دوی د کړاوونو د کمولو او په دې سختو وختونو کې د دوی د عاجلو اړتیاوو د پوره کولو هدف لري. په دې کې د بې ځایه شویو فلسطیني کورنیو د ستونزو د کمولو لپاره د مرستې پروژې پلي کول شامل دي، چې د اړتیا وړ ...

د امریکا ولسمشر جیمي کارټر د نورو ولسشمرانو په پرتله د ډېر عمر څښتن و د امریکا پخوانی ولسمشر جیمي کارټر د ۱۰۰ کلونو په عمر تر هغه وروسته ومړ، چې څه باندې یو کال په روغتون کې و . د امریکا ۳۹ م ولسمشر د جورجیا د مونګلو یو بزګر و، چې په ۱۹۷۷ کال کې یې د ولسمشرۍ په څوکۍ د واک د ترلاسه کولو پر مهال په حکومت باندې د باور د بیرته راګرځولو په لټه کې و او بیا یې د بشرپالنې په توګه د نه ستړي کېدونکو کارونو له امله شهرت پیدا کړ . د هغه لاسته راوړي جایزې هغه په ۲۰۰۲ کې د نوبل د سولې جایزه هم ترلاسه کړه . جیمي کارټر د جورجیا له یوه فارم څخه د متحده ایالاتو ولسمشر او د نوبل جایزې ګټونکی او وروسته د سولې او بشري حقونو فعال شو . کارټر په ۱۹۷۷ کې ولسمشر جیرالډ فورډ ته په ټاکنو کېماتې ورکړه او د متحده ایالاتو ۳۹ م ولسمشر شو . هغه د متحده ایالاتو د نورو ولسمشرانو په پرتله اوږد ژوند وکړ . د پخواني ولسمشر کارټر د ولسمشرۍ له دورې وروسته په سپینه ماڼۍ کې د هغه کارونه د بریالیو کارونو په توګه یادېدل . د بشر حقونو په برخه کې د نوموړي هڅې نومړي په ۹۰ کلنۍ کې د بشري حقونو لپاره کار کاوه، کتابونه یې ولیکل، ...

دغه هېواد غواړي چې په اکثره برخو کې په خورا چټکۍ سره خپلو پرمختګونو ته چټکه وده ورکړي متحده عربي اماراتو په ۲۰۲۴ کال کې خپل پرمختګ ساتلی، چې د پرمختګ او کلتوري پرمختګ د لړۍ له لارې چې د لیدلوري ابتکاراتو او ستراتیژیکو پلانونو په واسطه یې د خپل نړیوال دریځ پیاوړتیا، نرم ځواک زیاتوالی او په ټولو برخو کې خپل ابتکارات نور هم پیاوړي کوي. د دې کال په جریان کې، متحده عربي اماراتو مخکښ پروګرامونه او پالیسۍ وړاندې کړې ترڅو راتلونکې ننګونې په پام کې ونیسي او د دوامداره او اوږدمهاله حکومتولۍ لپاره یو ه ښکاره لارنقشه رامینځته کړي. نوي ابتکارات او متحده عربي امارات د دې ابتکاراتو په منځ کې، حکومت "یو موټي امارات حرکت " پروژه پیل کړه، چې یوه ملي ستره ابتکار ده ترڅو د هیواد احصایويسیستم پرمختګ ورکړي او په مختلفو اقتصادي، ډیموګرافیک، ټولنیز، چاپیریالي او نورو برخو کې یې روان پرمختګ ملاتړ وکړي. دا همکاري هڅه د فدرالي او محلي حکومتي ادارو تر منځ ده چې متحده عربي اماراتو ته د معلوماتو او احصایو څخه د باخبره پریکړو کولو لپاره د نړیوال مشر په توګه ځای ورکړي. متحده عربي اماراتو هم په ...

د ملګرو ملتونو د کډالۍ عالي کمېشنرۍ په بلخ کې د ښځو د اقتصادي ملاتړ په موخه د غالیو اوبدلو ځانګړی مرکز جوړ کړ د ملګرو ملتونو د کډوالۍ عالي کمېشنرۍ ویلي چې بلخ کې یې د ښځو د اقتصادي ملاتړ په موخه د غالیو اوبدلو ځانګړی مرکز جوړ کړی. دغه سازمان ويلي، چې د یاد مرکز له لارې به سل ښځې د غالیو په اوبدلو او پروسس سره د خپلو کورنیو مالي ملاتړ وکړي . د ملګرو ملتونو د کډوالۍ عالي کمېشنرۍ یونسیار وایي، اوس مهال په دغه مرکز کې ۱۰۰ ښځې د غالیو د اوبدلو تر څنګ د پروسس پر چارو بوختې دي . غالۍ اوبدونکې مېرمنې د یاد سازمان په وینا؛ دغو مېرمنو پخوا پهکورونو کې کار کاوه چې د روښانه او ارام کار ځای د نه شتون له کبله له ستونزو سره مخ کیدلې . دغه مرکز په دوه برخو ویشل شوی چې یوه برخه کې یې اوبدل شوې غالۍ تراشل کېږي او بل دوړې یې پاکېږي، څو د پلور لپاره چمتو شي . یونسیار په خپله خبرپاڼه کې زیاته کړې چې دغه مرکز له یادو ښځو سره مرسته کوي، څو خپل توکي په ښو بیو وپلوري . د بي بي نسیمې په نوم د مزار شریف ښار یوه غالۍ اوبدونکې د دې مرکز په جوړیدو خوښي څرګندوي . هغه زیاتوي: «پخوا مې کور کې غالۍ اوب...

یوناما ویلي چې پر پکتیکا د پاکستان هوايي برید کې ماشومان وژل شوي او باید پلټنه یې وشي په افغانستان کې د ملګرو ملتونو مرستندویه ماموریت (یوناما) ویلي، د باوري رپوټونو له مخې پکتیکا کې د پاکستاني ځواکونو هوايي برید کې لسګونه ملکیان چې ماشومان او ښځې هم په کې شاملې دي وژل شوي. دا خبره يوناما پر خپل اېکس پاڼه لیکلې او د دې پېښې د پلټنې غوښتنه هم کړې . د ډسبمر پر ۲۴ مې د پکتیکا په برمل ولسوالۍ کې د پاکستاني ځواکونو په دغه هوايي برید کې ۵۱ تنه وژل شوي او لسګونه نور ټپیان شوي دي . پوځ عملیات او د ماشومانو خوندیتوب یوناما پر خپلې اېکس پاڼې لیکلي: " د نړیوالوقوانینو له مخې پوځي ځواکونه اړ دي چې د عملیاتو پر مهال د ملکیانو خوندیتوب په موخه ټول اړین ګامونه پورته کړي او د وسلوالو او ملکي وګړو تر منځ توپير وکړي . " یوناما زیاتوي چې یوه رسمي پلټنې ته اړتیا ده چې "د قربانیانو حقونه پر ځای شي او په راتلونکي کې د ورته پېښو مخنیوی وشي ." له دې وړاندې د طالبانو حکومت د بهرنیو چارو وزارت ویلي و چې کابل کې یې د پاکستان سفارت شارژدافیر احضار کړی او پکتیکا کې یې د پاکستان هوايي بریدونو پ...

ناسا وايي، که دغه فضايي بېړۍ لمر ته نږدې شوه، نو دا به په تاریخ کې ثبت شي ناسا هڅه کوي چې که چېرې دغه بېړۍ لمر ته نږدې شوه او سیګنال یې فعاله و، نو دغه فضايي ماموریت کې بریالي کېدلی شي. ددې الوتنې پرمهال په سوځنده ګرمۍ کې څو ورځې ورسره اړیکه پرې شوې وه او ساینسپوهان به د ډسمبر پر ۲۷ مه د یو سیګنال په تمه وي، چې وګوري ایا لا هم فعاله ده که څنګه . هیله دا ده چې دا ازموینه به له موږ سره د لمر د فعالیتونو په اړه په لا ښه پوهېدنه کې مرسته وکړي . د لمر په اړه د څو پېړیو څېړنه په ناسا کې د ساینس برخې مشرې ډاکټر نیکولا فاکس بي‌بي‌سي نیوز ته وویل: "څو پېړۍ خلکو د لمر په اړه څېړنه کړې ده، خو تاسو ته د یوه ځای فضا او هوا تر هغه وخته نه معلومېږي چې هلته واقعا تللي نه یاست، نو موږ پرته له دې چې ترې تېر شو، د خپلې سیارې په فضا نه شو پوهېدلی ". پارکر سولر پروب په ۲۰۱۸ کال کې والوته او زموږ د لمریز سیستم مرکز ته روانه ده . دا تر اوسه ۲۱ ځله د لمر تر څنګ تېره شوې ده، لا ډېره نژدې کېږي، خو د کریسمس پر شپه یې لیدو ریکارډ مات کړی دی . تر ټولو نژدې لیدنه کې پروب زموږ د ستوري له ...